ـ تأسیس خبرگزاری سعودی و روابط خارجی آن :
خبرگزاری سعودی ( واس ) در سال ۱۳۹۰ هجری قمری برابر با ۱۹۷۱ میلادی راه اندازی شد، واولین خبرگزاری ملی عربستان محسوب می شود، هدف از تأسیس آن ایجاد مرجعیت جمع وتوزیع اخبار محلی وبین المللی در داخل وخارج از کشور بود همزمان با رشد و پویایی عربستان در مرحله ای مهم از مراحل آن، و برای اینکه تصویری درست از واقع این کشور برای دیگران منتقل کند و آینه ای راستین باشد برای نقل اطلاعات مختلف به شهروندان از قلب رخدادها در داخل و خارج کشور. .
خبرگزاری عربستان از آغاز تأسیس تلاش نمود گامهای مهمی در تکمیل پایههای اساسی یک خبرگزاری نوین و فعال بردارد تا جایی که توانست در مدت زمان کوتاهی نخستین و اساسیترین مصدر اخبار در عربستان سعودی شود، علاوه بر اینکه تجربهی خبررسانی این خبرگزاری و دقت نقل و موضوعیت نمونه اش سبب شد اعتماد همگان را جلب نماید.
گسترش ابزار تماس رادیویی وسیم وغیره زمینهی مناسبی برای نشر اخبار این خبرگزاری در داخل و خارج از کشور و در دسترس قرار دادن اخبار برای رسانههای مختلف دیداری و شنیداری و خواندنی و ادارات دولتی و نهادهایی که از خدمات روزانهی خبرگزاری در مقر اصلی آن در ریاض بهره مند می شوند فراهم نمود.
خبرگزاری سعودی از روز نخست تأسیس توانست بقصد مبادلهی اخبار و جریان آزاد خبررسانی روابط همکاری محکمی با خبرگزاری های معتبر بین المللی و عربی و در حال رشد و مؤسسات رسانهای مختلف داشته باشد.
خبرگزاری سعودی عضو شورای تأسیسی خبرگزاری های عربی، خبرگزاری های خلیجی، خبرگزاری های اسلامی، خبرگزاری های جنبش عدم تعهد است، و در بسیاری از کنفرانسها و سمینارها که هرساله بقصد گفتگو در مورد راهبردهای همکاری مشترک میان خبرگزاری های مختلف عربی، اروپایی برگزار میشود مشارکت فعال دارد.
بر اساس تصمیم شورای وزیران در ۷ رجب سال ۱۴۳۳ هـ هیأتی تحت عنوان خبرگزاری عربستان سعودی تأسیس شد که از لحاظ اداری زیرمجموعهی وزارت فرهنگ و اطلاع رسانی قرار گرفت، و دارای شورای اداری است که ریاست آن برعهدهی وزیر فرهنگ و اطلاع رسانی است و دو عضو به نمایندگی از ارگانهای مختلف دولتی و دو عضو صاحبنظر وبا تجربه ی دیگر در این شورا هستند.
-ساختمان جدید خبرگزاری عربستان سعودی در ریاض: :
در تاریخ ۱۲ صفر سال ۱۴۳۱ هـ کلنگ بنای ساختمان اصلی ( واس ) در شهر ریاض زده شد، هدف از بنای این ساختمان جدید برآورده ساختن نیازهای خبرگزاری و ایجاد فضای مناسب برای کارمندان جهت بازدهی مناسب شغلی بود، این ساختمان در ۲۴ ماه و در منطقهی صحافه واقع در خیابان ملک فهد بنا شد.
کتابها و مستندات منتشر شده از سوی واس
1- مستندات خبرگزاری عربستان سعودی
2- شورای همکاری خلیج عربی – تأسیس و دستاوردها.
3- در مکه چه رخ داد؟
4- تصاویری از جنایت های رژیم ایران
5- بیانیههای نشست های شورای وزیران – در ده جلد.
6- پروندهی هفدهمین کنگرهی وزرای خارجهی سازمان همکاری اسلامی
7- پروندهی کنگرههای اسلامی، و سمینارهای وزرای خارجهی عضو سازمان همکاری اسلامی – به سه زبان عربی، انگلیسی، فرانسوی
8- بازتاب موضع گیری عربستان سعودی پیرامون رخدادهای خلیج عربی ( به زبانهای عربی، انگلیسی، فرانسوی)
9- کنگرههای اسلامی برگزار شده درعربستان سعودی بهنگام رخدادهای خلیج عربی ( به زبانهای عربی، انگلیسی، فرانسوی)
10- دورهی بیستم مجلس اعلای شورای همکاری خلیج عربی- مستندات و مصوبات
11- خادم حرمین شریفین ملک فهد بن عبدالعزیز و دستاوردهای بیست ساله
12- خبرگزاری عربستان سعودی – ماهیت و دستاوردها
13- بیانیه های شورای وزیران در سالهای ۱۴۲۶ هـ تا ۱۴۳۲ هـ در سه جلد
14- کتابی در معرفی خبرگزاری سعودی شواهد و ارقام ۱۴۳۳ هـ
منشورات خبرگزاری سعودی
1- گزارش رسانهای از زیارت والاحضرت شاهزاده سلمان بن عبدالعزیز آل سعود ولیعهد نائب دوم نخست وزیر، وزیر دفاع از استرالیا و مشارکت در اجلاس گروه ۲۰ در محرم سال ۱۴۳۶ هـ
2- گزارش رسانه ای از مشارکت والاحضرت شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز در کنگرهی حمایت از اقتصاد مصر که در ۲۲-۲۴ جمادی الآخره ۱۴۳۶ هـ در شهر شرم الشیخ برگزار شد.
3- گزارش رسانهای مشارکت خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در نشست ۲۶ اتحادیهی عرب در تاریخ ۸ جمادی الآخره سال ۱۴۳۶ هـ
4- گزارش سالانهی خبرگزاری عربستان سعودی ( واس ) در سال مالی ۱۴۳۴/۱۴۳۵ هـ
ـ شکلبندی هیئت :
هیئت عمومی مستقل، که ۶۰۰ شخص زیر پوشش آن فعالیت دارند و رئیس از رتبهی ممتاز برخوردار بوده و مستقیم با وزیر فرهنگ و اطلاع رسانی در ارتباط است.
سه بخش اساسی با رئیس این هیئت در ارتباط هستند: :
أول: اتاق خبر :ـ
که از دو بخش تشکیل شده است، بخش اخبار داخلی، و بخش اخبار خارجی و در هر بخش تعدادی از نویسندگان و خبرنگاران ویژه فعالیت دارند که روزانه بر روند خبررسانی ها فعالیت می کنند، و بر کلیهی نویسندگان و کارمندان شایسته در مقر اصلی و دو نمایندگی جده و دمام و دیگر شهرهای عربستان نظارت می شود.
همچنین بخش ترجمهی اخبار به زبانهای انگلیسی و فرانسوی زیرمجموعهی اتاق خبر است، و بخش شنیداری سیاسی که رادیوهای خارجی را رصد می کند و اخبار مناسب را در اختیار اتاق خبر قرار میدهد. بخش شنیداری از مهمترین مصادر اخبار محسوب می شود.
مرکز پژوهشها و اطلاعات که مهمترین آرشیو عربستان محسوب میشود و مسئولیت ترتیب و حفظ اطلاعات و آماده سازی پژوهشها و گزارشات و آمارهای مختلف در مسائل مهم را بر عهده دارد، و خبرگزاری از آرشیو کامل تصاویر فوتوگرافی که بطور روزانه در اخبار کشور استفاده می شود نگهداری می کند، همچنین خبرگزاری عربستان سعودی به روزنامهها و خبرگزاریهای دیگری که با آن اشتراک دارند از طریق خط تلفن ارتباط برقرار نموده و خدمات تصویری به آنان ارائه می دهد و خدمات تصویری وارده از دفاتر خبرگزاری در خارج از کشور و دیگر خبرگزاری های مرتبط که توافق نامهی مشترک دارند را دریافت میکند و آنرا میان مشترکین در داخل توزیع میکند.
ـ اخبار خبرگزاری: :
روزانه و بطور ۲۴ ساعت شبانه روز اخبار محلی و بین المللی در خبرگزاری نشر می شود، همچنین اخباری به زبانهای انگلیسی و فرانسوی نیز منتشر می گردد، اخباری دیگر پیرامون خدمات ویژه و علاوه بر آن توزیع تصاویر صورت می گیرد، و خبرگزاری تمام خدمات اخباری صادره به همهی زبانها از سوی خبرگزاریهای مهم اروپایی، عربی، اسلامی را پذیرا می باشد.
همچنین خبرگزاری سعودی تلاش می کند خدمات اخباری خود را به خبرگزاری های کشورهای اسلامی و کشورهای عضو جنبش عدم تعهد ارسال کند.
خبرگزاری بطور روزانه اخبار مهم را در نسخهای چاپی منتشر کرده و آنرا میان مسئولین بلندپایه توزیع می کند.
دفاتر خبرگزاری سعودی و خبرنگاران آن:ـ
از آنجایی که خبرگزاری حریص است اخبارش فراگیر بوده و بطور زنده نشر شود دفاتری در داخل و خارج از کشور گشوده و خبرنگارانی در داخل و خارج از کشور اعزام نموده است.
در داخل کشور خبرگزاری سعودی دفاتری اصلی در شهرهای بزرگ گشوده و خبرنگارانی در استانها و شهرهای کوچک گمارده است و تعدادی خبرنگار زن نیز در داخل کشور فعالیت دارند.
اما در خارج از کشور، خبرگزاری عربستان تلاش نموده در گام نخست دفاتری در پایتخت کشورهای بزرگ راه اندازی نموده و خبرنگارانی در شهرهای مختلف آن کشورها بگمارد تا تازه ترین اخبار را از مصادر اصلی و بطور زنده و همزمان به خبرگزاری ارسال کنند.
دفاتر خبرگزاری سعودی در خارج:
- 1- دفتر خبرگزاری سعودی در بیروت که در سال ۱۳۹۰ هـ راه اندازی شد و بیش از بیست کارمند در این دفتر فعالیت دارند، اعم از خبرنگار و اداری، و این دفتر توانست اخبار بیروت را در ایام محنت به خوبی پوشش دهد.
- 2- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در قاهره که در سال ۱۳۹۲ هـ راه اندازی شد و تقریبا ۳۰ نفر در آن مشغول به فعالیت هستند.
- 3- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در صنعاء که در سال ۱۳۹۳ هـ راه اندازی شد و اخبار یمن را پوشش می دهد.
- 4- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در لندن که در سال ۱۳۹۷ هـ راه اندازی شد و تقریبا ده نفر در آنجا فعالیت می کنند
- 5- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در واشنگتن که در سال ۱۳۹۹ هـ راه اندازی شد پس از اینکه تنها یک خبرنگار در آنجا حضور یافت و این دفتر اخبار دو قاره ی آمریکای شمالی و جنوبی را پوشش میدهد و ده نفر در این دفتر فعالیت دارند.
- 6- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در تونس که در سال ۱۴۰۱ هـ راه اندازی شد و اخبار منطقهی مغرب عربی را پوشش می دهند و ۱۰ نفر در این دفتر مشغول به فعالیت هستند.
- 7- دفتر خبرگزاری عربستان سعودی در تهران که در سال ۱۴۲۱ هـ راه اندازی شد
علاوه برآن خبرگزاری عربستان خبرنگارانی در اسلام آباد، اردن، نیویورک، دمشق، مغرب، موریتانیا، فلسطین، برلین، بروکسل، پاریس، مسکو، پکن، وین، مادرید، ژنو، سیدنی، الجزایر و کویت دارد، همچنین خبرگزاری تلاش می کند دفاتر جدیدی راه اندازی نموده و خبرگزاران متعددی به کشورهای دیگر روانه کند. .
فعالیتهای خبرگزاری عربستان به اخباری که از دفاتر به آن میرسد و خبرنگارانش نقل می کنند خلاصه نمی شود بلکه فرستادهها و خبرنگارانی به مکان حادثه و مناسبات برگزار شده در سراسر این گیتی روانه می کند.
دوم: ادارهی فنی:
از تاریخ ۲۰ دسامبر ۱۹۹۷ میلادی خبرگزاری سعودی استفاده از رایانه را در تمام کارهایش، و تمام دفاتر و نمایندگی هایش آغاز نمود و این امر سبب شد خبرگزاری بتواند در ارسال اخبار و دسته بندی و حفظ اطلاعات و پیشبرد کارهای اداری خبرگزاری پیشرفت چشمگیری داشته باشد، و ادارهی فنی واس بر راه اندازی و تعمیر تمام دستگاهها نظارت می کند. .
بخشهای ادارهی فنی:
- بخش برنامه ریزی و پیگیری
- بخش راه اندازی و تعمیرات
- بخش ارسال و دریافت تصاویر فتوگرافی
- بخش رایانه
بخش فنی بر موارد زیر نظارت می کند:
- • - اندماج عکس دجیتالی در عکس فتوگرافی
- • تهیهی رایانه برای اتاق خبر
- • بروز رسانی دفاتر داخلی و خارجی خبرگزاری برای ادای برتر، تا جایی که رایانه هایی در کلیهی دفاتر خبرگزاری برای تسهیل ارسال و دریافت خبرهای روزانه قرار داده شده است.
- • خبرگزاری عربستان سعودی برای همگامی با مدرنیته و افزایش سطح کیفی خدمات و سرعت ادای آن دستگاههایی پیشرفته فراهم نموده است از جمله:
- • ۱- برنامه تصویر دیجیتال
- • ایجاد شبکهی ارتباطی میان رایانههای موجود در دفاتر بگونهای که کارهای اداری بطور منظم و شبکه ای انجام میشود.
- • تهیهی ماهواره ها برای پخش و نشر اخبار خبرگزاری
- • تأسیس مرکز اطلاعاتی با استفاده از جدیدترین تکنولوژی روز
- • راه اندازی مرکز چاپ و ظاهر کردن تصاویر دیجیتالی
- • تأسیس سالن سمینار و کنفرانس مجهز به امکاناتی همچون ترجمهی فوری و همزمان و پخش زنده.
- • ادخال خدمات خبرگزاری از طریق شبکهی اینترنت
سوم: امور اداری
وظیفهی بخش امور اداری پیگیری امور اداری و مالی مرتبط به خبرگزاری و کارمندان آن است.
و از دیگر وظایف این بخش فراهم کردن خدمات اداری برای کلیهی کارمندان خبرگزاری در دفاتر داخل و خارج است.
ـ بخش امور اداری از اقسام زیر تشکیل شده است:
- ۱- امور کارمندان: وظیفهی این بخش تحقق خدمات اداری مربوط به کارمندان خبرگزاری است أعم از مرخصی ها و یا فعالیت های پاره وقت و دیگر امور.
- ۲- امور حساب داری: وظیفهی این بخش پرداختن به کلیهی امور مالی است چه آنچه به شهروندان مربوط میشود و یا نیازمندی ها و دیگر امور مالی مربوط به کار، و تمام فعالیت های مالی حساب خبرگزاریهای عربی و اسلامی و بین المللی را بر عهده دارد.
- ۳- ارتباطات: وظیفهی این بخش محافظت از کلیهی مستندات و پروندههای صادره و وارده از سوی خبرگزاری و یا بسوی آن، حفظ پروندههای کارمندان و تکمیل آن است، همچنین اعمال صادره و وارده را انجام میدهد و آنرا در دفاتر مخصوص ثبت کرده و به اشخاص ذیربط ارجاع می دهند.
- ۴- امور اداری بر حرکت ماشینها و استعلامات و دیگر بخشهای کوچک همکار با خبرگزاری نیز نظارت میکند.
روابط خبرگزاری عربستان سعودی با دیگر خبرگزاری ها:
خبرگزاری عربستان سعودی توافق نامههای دوجانبهی متعددی با خبرگزاریهای مختلف عربی و بین المللی امضاء نموده و تلاش کرده اینگونه پلی برای تبادل خبرها با خبرگزاری های منطقه ای و جهانی ایجاد نماید، و بسیار پیش می آید که خبرگزاری فرستادههایی أعم از خبرنگاران و متخصصین امور فنی بسوی خبرگزاریهای دوست روانه میکند و در مقابل از فرستادههای طرف مقابل استقبال میکند.
خبرگزاری عربستان سعودی در مسیر تبادل اخبار با دیگر خبرگزاری های مربوطه پیمان ارتباط مستقیم از طریق ماهواره و مایکرویف را امضاء نموده است.
از بین این خبرگزاری ها میتوان به خبرگزاری های کویت، قطر، امارات، خبرگزاری خلیج در بحرین، تونس، و مغرب اشاره کرد.
اما در سطح بین المللی و جهانی واس پیمان همکاری و تبادل خبر با پنج خبرگزاری معتبر دنیا را امضاء کرده است:
رویترز، آسوشیتدپرس، یونایتدپرس، فرانس پرس، خبرگزاری آلمانی د ب أ.
ـ مهمترین دستاوردهای خبرگزاری عربستان سعودی:
گامهایی که خبرگزاری عربستان سعودی از روز نخست برداشته است موجب تشویق این خبرگزاری برای حمایت از امکانات، توسعهی خدمات و پیشرفت سطح آن در راستای تحقق خواستههای مرحلهی بعد شده است.
خبرگزاری تلاش کرده نیروهای انسانی شایسته و متخصصان امور فنی مناسب برای فعال سازی خدمات اخباری جذب نماید، و در این راستا بخشهای فعالی مانند اخبار انگلیسی و فرانسوی را در سال ۱۴۰۱ هـ راه اندازی نمود، و علاوه بر آن بخشهای جدیدی برای نوشتن اخبار داخلی راه اندازی کرده است، بخش نخست: برای پردازش به امور فرهنگی و فعالیتهای فرهنگی و اکتشافات علمی در داخل و خارج و پوشش اخبار کنگرههای علمی و سمینارهای علمی و ادبی، و بخش دوم: برای امور ورزشی و پیگیری جریانات ورزشی و امور جوانان در سطح داخلی و خارجی، بخش سوم: برای پرداختن به امور اقتصادی و پیگیری جریانات اقتصادی در سطح داخلی و خارجی.
و خبرگزاری قصد دارد – به اذن الهی- در آینده بخشهای دیگری همچون ( بخش امور اسلامی ، و بخش زنان) راه اندازی کند.
در چارچوب تلاشهای خبرگزاری عربستان سعودی برای ترقی سطح خدمات اخباری و تصویری ، و همگام شدن با پیشرفت هایی که عربستان سعودی در مراحل مختلف شاهد آن بوده در ماه محرم ۱۴۰۷ هـ برابر با ۵ سبتامبر سال ۱۹۸۶ م خبرگزاری تصمیم گرفت بطور ۲۴ ساعت و بدون وقفه خبرهای مختلف را منتشر کند.
گفتنی است واس در مقر وزارت فرهنگ و اطلاع رسانی در سرزمین منا آتلیه ای راه اندازی کرده که تصاویر فوتوگرافی گرفته شده از فعالیت های کشور در ایام حج را ظاهر و چاپ کرده و برای توزیع میان روزنامهها و خبرگزاری های مختلف داخلی و خارجی به مقر اصلی خبرگزاری در ریاض میفرستد و اینگونه مسافت زمانی میان حادثه و تصویر و توزیع آن بین رسانههای گروهی را از بین می برد.
خبرگزاری عربستان سعودی از سال ۱۴۰۸ هـ کتابهای مستند متعددی چاپ و نشر نموده است که عبارتند از:
1- مستندات خبرگزاری عربستان سعودی
2- شورای همکاری خلیج عربی – تأسیس و دستاوردها.
3- بازتاب موضع گیری عربستان سعودی پیرامون رخدادهای خلیج عربی ( به زبانهای عربی، انگلیسی، فرانسوی)
4- گنگرههای اسلامی برگزار شده درعربستان سعودی بهنگام رخدادهای خلیج عربی ( به زبانهای عربی، انگلیسی، فرانسوی)
5- دورهی بیستم مجلس اعلای شورای همکاری خلیج عربی- مستندات و مصوبات
6- خادم حرمین شریفین ملک فهد بن عبدالعزیز و دستاوردهای بیست ساله
7- بیانیه های شورای وزیران در پنج جلد
8- دورهی بیستم نشست مجلس اعلای شورای همکاری خلیج عربی – مستندات و مصوبات
همچنین خبرگزاری پرونده ای از هفدهمین اجلاس وزرای خارجهی عضو سازمان کنفرانس سران اسلامی در سال ۱۴۰۸ هـ ، و پروندهی اجلاس وزرای خارجهی عضو سازمان کنفرانس سران اسلامی در ۱۴۰۹هـ را منتشر کرد.
برای اینکه تصویری کامل از خبرگزاری عربستان سعودی داسته باشم کافیاست بدانیم تعداد اخباری که واس در سال ۱۴۲۹هـ توزیع کرده ۱۴۵۳۳۱ خبر بوده بطور میانگین ۱۲۱۱۱ خبر در هر ماه و ۴۰۳.۷ خبر در هر روز به زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسوی، و تعداد کلماتی که واس در همان سال توزیع کرده ۵۶۹۶۹۷۵۲ کلمه بوده به معدل میانگین ۴۷۴۷۴۷۹ کلمه در هر ماه و ۱۵۸۲۴۹ کلمه در هر روز به زبانهای عربی، انگلیسی، فرانسوی.
و تعداد تصاویری که خبرگزاری عربستان سعودی در سال ۱۴۲۹هـ توزیع کرده ۵۷۴۰۲ تصویر فوتوگرافی بوده است بطور میانگین ۴۷۸۴ تصویر در هر ماه و ۱۵۱ تصویر در هر روز.
آماده سازی و آموزش
کارمندان خبرگزاری عربستان سعودی دورههای آموزشی متعددی میبینند از جمله::
1- دوره های تخصصی در مرکز ادارهی عمومی المصممه، و با توجه به نیازهای خبرگزاری با مرکز توافق میشود.
2- کسب تجارب از طریق کارهای روزانه
3- آموزش در مرکز پژوهشهای دیپلماسی
4- آموزش در مرکز خبرگزاری با رایانه
5- آموزش در مرکز آموزش فنی در وزارت ارتباطات و پشبرد اطلاعات
6- آموزش فارغ التحصیلان مراکز فنی در بخش عکاسی خبرگزاری
7- دورههای کوتاه و فشرده در برخی خبرگزاریهای عربی و خارجی
8- بورسیهی داخل در دانشگاه ملک سعودی برای کسب دیپلم ترجمه
9- آموزش خارج از کشور در مرکز آموزش عربی دمشق
10- پیوستن به کارکنان خبرگزاری در دورههایی که سازمان فانا با همکاری خبرگزاری های خارجی برگزار میکند.
11- دادن بورسیهی تحصیل در خارج از کشور در مراحل آموزشی کارشناسی ارشد و دکترا برای ترقی سطح کارمندان
12- (واس) در مقر اصلی خود در ریاض مرکزی برای آموزش و آماده سازی کارکنان رسانه ای و فنی خود و همچنین افراد ذیربط در ارگانهای دولتی و رسانه ای دیگر تأسیس نموده است.
ارتباط با خبرگزاری عربستان سعودی:
* آدرس پستی:
ریاض- خیابان ملک فهد –
صندوق پستی ۷۱۸۶
پادشاهی عربستان سعودی- ریاض ۱۱۱۷۱
تلفن ۴۱۹۳۳۳۳
* مدیرکل:
تلفن ۴۱۹۶۴۲۲ فاکس ۴۱۹۴۰۹۴
* ادارهی اخبار: :
ـ مدیرکل اتاق خبر:
تلفن ۴۱۹۵۵۰۹ فاکس ۴۱۹۴۹۵۴
ـ سردبیر داخلی: :
فاکس ۴۱۹۶۷۴۷- ۴۱۹۳۴۹۲
سردبیر خارجی:
فاکس ۴۱۹۳۴۹۲-۴۱۹۶۷۴۷
* ادارهی فنی
فاکس ۴۱۹۷۳۸۸
* امور اداری: :
فاکس ۴۱۹۵۴۴۹
* آدرس وبسایت خبرگزاری عربستان سعودی
ـ ( www.spa.gov.sa ) .
* پست الکترونیکی:
ـ ( wass@spa.gov.sa )